Thêm phụ nữ đảm nhận vai trò quản lý có lợi cho doanh nghiệp

Theo báo cáo có tựa đề Phụ nữ trong kinh doanh và quản lý: Trên đà phát triển, tỷ lệ nữ giới trong tất cả các vị trí quản lý tính theo quốc gia thấp nhất ở mức 2,1% tại Yemen và cao nhất ở mức 59,3% tại Jamaica (trong tổng số 108 nước). Việt Nam đứng thứ 76 với 23% phụ nữ đảm nhiệm vai trò quản lý tại các doanh nghiệp.

Philippines xếp hạng cao nhất ở Châu Á và đứng thứ 4 toàn cầu (47,6%), theo sau là Mông Cổ với 41,9% và đứng ở vị trí thứ 17 trên thế giới.

Tỷ lệ nữ giới giữ vị trí quản lý tăng lên trong những năm qua tại phần lớn các quốc gia ILO có số liệu, và Việt Nam cũng ghi nhận sự cải thiện dù không đáng kể. Theo Điều tra Lao động và Việc làm, tỷ lệ phụ nữ ở vị trí "lãnh đạo, quản lý và quản trị" tăng 0,5% đến mức 24,4% năm 2013 so với năm 2012 và tăng 0,6% từ năm 2011 đến năm 2012.

"Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy việc phụ nữ tham gia ngày càng nhiều vào thị trường lao động chính là động lực lớn nhất đối với sự phát triển và gia tăng năng lực cạnh tranh của toàn cầu," bà Deborah France-Massin, Giám đốc Văn phòng Hoạt động Giới chủ của ILO, cho biết. 

"Rất nhiều nghiên cứu cũng cho thấy mối quan hệ tích cực giữa việc phụ nữ tham gia vào các nhóm ra quyết định cao nhất với hiệu quả kinh doanh. Tuy nhiên, vẫn còn một chặng đường dài phía trước để chúng ta có thể đạt được sự bình đẳng giới thật sự tại nơi làm việc, đặc biệt là ở các vị trí quản lý cấp cao nhất."

Báo cáo của ILO cho thấy chỉ khoảng dưới 5% các CEO của các công ty lớn trên thế giới là phụ nữ. Công ty càng lớn, càng ít khả năng người đứng đầu là phụ nữ.

Với trường hợp của Việt Nam, dữ liệu của Dự án CEO nữ toàn cầu thuộc một tổ chức có trụ sở tại Pháp (Intelligence Financial Research and Consulting) cho thấy chỉ 7% các CEO của tổng số hơn 600 công ty được khảo sát là phụ nữ và 14% thành viên hội đồng quản trị là nữ giới.

Bà France-Massin giải thích: "Việc nữ giới đảm nhận vai trò quản lý cao cấp trong các lĩnh vực chiến lược có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc xây dựng một nhóm các ứng cử viên tiềm năng cho các vị trí cao nhất như CEO hoặc Chủ tịch. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại "những bức tường kính" giới hạn phụ nữ chỉ ở một số các vị trí quản lý nhất định như nhân sự, truyền thông và hành chính."

Ngày nay, phụ nữ sở hữu và quản lý hơn 30% tổng số các doanh nghiệp toàn cầu (ở Việt Nam, Điều tra Lao động và Việc làm 2013 cho thấy 29,5% chủ lao động là nữ giới), nhưng phần lớn là các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ. Báo cáo cho thấy việc có thêm nhiều phụ nữ tạo lập và phát triển doanh nghiệp không chỉ quan trọng đối với bình đẳng giới mà còn có ý nghĩa tích cực đối với sự phát triển của quốc gia.

Tác giả cũng nhấn mạnh rằng phụ nữ và trẻ em gái nhận được khoảng một nửa nguồn lực của giáo dục trên thế giới, do vậy họ cũng chiếm một tỷ lệ đáng kể trong số các nhân tài. Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Dữ liệu từ UNESCO cho thấy số lượng nữ giới học từ đại học trở lên luôn cao hơn nam giới trong giai đoạn từ năm 2007 đến năm 2011.

Bên cạnh đó, còn có những bằng chứng cho thấy lợi ích của doanh nghiệp trong việc sử dụng các nhân tài là nữ giới – bao gồm việc thích ứng với một thị trường tiêu dùng ngày càng ảnh hưởng nhiều bởi phụ nữ. Do phụ nữ thường xuyên kiểm soát ngân sách hộ gia đình, đưa ra các quyết định tài chính và sức mua của họ đang tăng lên, họ là những khách hàng và người tiêu dùng quan trọng đối với các sản phẩm và dịch vụ. Vì vậy, việc đưa ra các quyết định tại các doanh nghiệp cần có sự tham gia của cả phụ nữ và nam giới.

"Hỗ trợ phụ nữ để thăng tiến trong sự nghiệp không chỉ là câu chuyện bình đẳng giới mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp," Giám đốc ILO tại Việt Nam, ông Gyorgy Sziraczki cho biết. "Thúc đẩy sự đa dạng trong quản lý bằng việc có thêm nữ giới đảm nhận các vị trí cao nhất là chìa khóa để tăng năng suất lao động, năng lực cạnh tranh và nhờ vậy, nắm bắt được các lợi ích về kinh tế và xã hội khi đất nước đang hội nhập sâu rộng hơn."

Cần có các giải pháp linh hoạt cho công việc và gia đình

Báo cáo cũng đưa ra các khuyến nghị dành cho các công ty nhằm thu hẹp khoảng cách về giới:

• Tìm "các giải pháp linh hoạt" nhằm quản lý thời gian cho công việc và gia đình;
• Mở rộng độ bao phủ của chế độ thai sản và cung cấp những hỗ trợ chăm sóc trẻ cho các bà mẹ là chìa khóa để thu hút và giữ chân những phụ nữ tài năng;
• "Thay đổi tư duy" nhằm phá vỡ rào cản văn hóa và phòng chống quấy rối tình dục;
• Giải quyết tình trạng phụ nữ đang bị tụt lại phía sau dù họ có trình độ học vấn cao;
• Các chính sách và biện pháp về nhân sự cần cân nhắc đến các yếu tố về giới;
• Đảm bảo phụ nữ được giao đảm nhiệm các nhiệm vụ tương đương với nam giới ngay từ những bước đầu trong sự nghiệp của họ;
• Thực hiện các "chương trình hướng dẫn" đặc biệt, theo đó những người đảm nhiệm vị trí cao trong công ty có thể trực tiếp giúp đỡ các nhân viên nữ trẻ tuổi, và cho họ những cơ hội mở rộng mạng lưới đối tác.

Cuối cùng, báo cáo cũng cho rằng các tổ chức của người sử dụng lao động quốc gia đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức của giới doanh nghiệp về việc bổ nhiệm phụ nữ giữ vai trò lãnh đạo.

Bảnh xếp hạng các nước