Đoàn kết và chia sẻ trách nhiệm trong bối cảnh dịch COVID-19: Hỗ trợ đời sống của người bán dâm

"Trong thời gian thực hiện lệnh phong toả để tránh lây lan COVID-19, rất khó tìm được khách hàng", chị Mai (tên nhân vật đã được thay đổi) -  một nữ lao động tình dục 48 tuổi, sinh sống ở một tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long cho biết. Những quy định về giãn cách xã hội đã tác động nặng nề lên kế sinh nhai của chị Mai. Tình trạng suy thoái kinh kế do dịch COVID-19 sau khi hết giãn cách xã hội tại Việt nam cũng tiếp tục khiến thu nhập của chị Mai sụt giảm nghiêm trọng.

Mồ côi cả cha lẫn mẹ, bị người thân ruồng bỏ ngay từ khi còn trẻ, Mai và em gái đã lớn lên trong cảnh khốn khó. Cả hai chị em đã tiêm chích ma túy từ hơn 10 năm nay. Năm 2012, chị Mai được chẩn đoán dương tính với HIV. Năm đó, chị cũng tham gia điều trị kháng HIV bằng thuốc ARV và một vài năm gần đây chị còn tham gia điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng methadone (MMT).

"Để kiếm sống, tôi đã phải vừa đi bán vé số vừa đi khách, cũng nhiều năm rồi. Trước khi có COVID-19, mỗi ngày tôi kiếm được ít nhất ba khách hàng. Sau khi có các quy định về giãn cách xã hội thì không còn có khách nào nữa. Tôi không có thu nhập trong suốt thời gian đó. Tôi rất lo không có tiền cho chi tiêu sinh hoạt và ăn uống hàng ngày. Thời gian đó tôi cũng không trả được tiền trọ." Chị Mai chia sẻ về tình trạng thiếu đói và nguy cơ không có chỗ nương thân trong giai đoạn áp dụng lệnh phong tỏa để hạn chế sự lây lan của vi-rút corona.

Khủng hoảng do COVID-19 gây ra đã làm trầm trọng thêm những khó khăn mà những người sống với HIV, phụ nữ và trẻ em gái, và các nhóm có nguy cơ cao lây nhiễm HIV phải đối mặt. Cuộc khủng hoảng này càng làm sâu sắc thêm những bất bình đẳng về kinh tế và xã hội, làm gia tăng tính dễ tổn thương với HIV của các nhóm bị lề hóa trong xã hội.

Một khảo sát do Mạng lưới Hỗ trợ các Nhóm Tự lực của người bán dâm Việt Nam (VNSW) cùng UNAIDS thực hiện vào tháng 5 năm 2020 cho thấy đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh kế của những người bán dâm. Phải vật lộn để trả tiền trọ và mua thức ăn, một số người bán dâm thậm chí phải vay nợ với lãi suất cao.

Để giúp giảm bớt những khó khăn người bán dâm phải đối mặt trong và sau giai đoạn phong toả do COVID-19, UNAIDS đã hỗ trợ Mạng lưới VNSW để chuyển tiền mặt và gói thực phẩm thiết yếu đến những người bán dâm đang bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

Trong gói hàng này, chị Mai đã nhận được mì ăn liền, gạo, hạt nêm, dầu ăn, và các thực phẩm khác. "Những món đồ này giúp tôi đủ ăn hàng tuần và tiết kiệm được một khoản tiền. Tôi rất cám ơn sự giúp đỡ của dự án, và thấy mình bớt đơn độc.”

Chị Mai biết đến Mạng lưới Hỗ trợ các nhóm tự lực của người bán dân Việt Nam (VNSW) thông qua hoạt động tiếp cận cộng đồng và hỗ trợ sàng lọc các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) ở nơi chị sinh sống vào năm 2019. Khi đó, chị được khám miễn phí các bệnh lây qua đường tình dục (STIs), thay vì phải trả tiền khám mà đối với thu nhập của chị là cao. Các tổ chức dựa vào cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn, cung cấp biện pháp dự phòng các bệnh lây qua đường tình dục (STIs) và bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ cho những người thuộc các nhóm có nguy cơ cao lây nhiễm HIV.

Chị Đỗ Thụy An My, trưởng Ban điều hành Mạng lưới VNSW cho biết: " Chúng tôi thường xuyên đi xuống các nhóm ở tỉnh, hỗ trợ xây dựng năng lực và thông tin, dịch vụ về các bệnh lây truyền qua đường tình dục và HIV, do mạng lưới huy động được tài trợ. Trong giai đoạn bùng phát dịch COVID-19 năm nay, nhóm của tôi cũng kết nối với một cơ sở tôn giáo trên địa bàn và huy động được hỗ trợ về nhu yếu phẩm cho các chị em. Nhóm chúng tôi cũng cùng nhau xây dựng và duy trì một sáng kiến tiết kiệm nhỏ để giúp chị em có tiền trong những lúc khó khăn”.

Tác động đồng thời của dịch HIV và đại dịch COVID-19 chính là hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả chúng ta nhằm góp phần xây dựng các xã hội lành mạnh hơn, với tinh thần đoàn kết. Khả năng chống chịu và thích ứng cùng tình đoàn kết của cộng đồng các nhóm có nguy cơ cao lây nhiễm HIV đóng vai trò quan trọng nhằm đảm bảo sinh kế và tiếp cận đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục và phòng, chống HIV cho những người cần được giúp đỡ nhiều nhất.

Ngày #Thế_giới_phòng_chống_AIDS hôm nay, hãy tham gia vào những nỗ lực chung vì quyền được chăm sóc sức khỏe cho mọi người! adobe.ly/3khIIeS