Tăng quyền năng cho phụ nữ nông thôn vì mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam

Trong 30 năm qua, Việt Nam đã đạt được tăng trưởng kinh tế nổi bật với sự đóng góp đáng kể của ngành nông nghiệp. Theo báo cáo năm 2016 của Tổng cục thống kê, mặc dù nông nghiệp chỉ đóng góp 16,3% GDP của Việt Nam nhưng có đến 41,9% lực lượng lao động tham gia vào sản xuất nông nghiệp. Lao động nữ của cả nước là 26,2 triệu người, trong đó khoảng 44% đang làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp. Ở nông thôn, tỷ lệ phụ nữ làm việc trong nông nghiệp là 63,4%, so với 57,5% nam giới. Phụ nữ là lực lượng lao động quan trọng và chủ chốt trong sản xuất nông nghiệp. Phụ nữ nông thôn đã và đang góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và phát triển xã hội của Việt Nam.

Tuy nhiên, phụ nữ nông thôn Việt Nam hiện vẫn gặp phải nhiều rào cản và khó khăn, thách thức. Cụ thể, tỷ lệ lao động nữ trong khu vực phi chính thức khá cao và chủ yếu tập trung ở khu vực nông thôn. Chất lượng việc làm của lao động nữ nông thôn còn thấp; tính ổn định, bền vững trong việc làm và tiếp cận tới các dịch vụ an sinh xã hội không cao. Việc đào tạo nghề cho lao động nữ nông thôn đã được chú trọng nhưng các loại hình đào tạo nghề dành cho phụ nữ thường là ngắn hạn và tập trung vào các kỹ năng "truyền thống" của phụ nữ, đồng thời đầu ra sau học nghề gặp rất nhiều khó khăn. Khả năng tiếp cận các nguồn lực sản xuất như đất đai, công nghệ và dịch vụ tài chính của phụ nữ nông thôn Việt Nam còn rất hạn chế. Phụ nữ nông thôn cũng bị chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu nhưng sự tham gia, đóng góp và kinh nghiệm của họ trong ứng phó với biến đổi khí hậu và thiên tai còn chưa được xem xét một cách xứng đáng trong việc lập kế hoạch và ra các quyết định chính sách về phòng ngừa rủi ro thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Phát biểu khai mạc sự kiện, Ông Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội khẳng định "Tọa đàm này là cơ hội để đề cao vai trò và đóng góp của phụ nữ và trẻ em gái khu vực nông thôn, nhìn lại những thành tựu, thách thức về bình đẳng giới, vì sự tiến bộ của phụ nữ và xác định phương hướng, giải pháp cho việc nâng cao quyền năng của phụ nữ và trẻ em gái nông thôn trong thời gian tới."

Ông Kamal Malhotra, Điều phối viên thường trú của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam nhấn mạnh "Chương trình nghị sự về Các mục tiêu Phát triển bền vững nhằm xây dựng một tương lại mà không ai bị bỏ lại phía sau. Chúng ta chỉ có thể thay đổi cuộc sống của phụ nữ và trẻ em gái nông thôn nếu như chúng ta xóa bỏ những rào cản về mặt cấu trúc và phân biệt đối xử trong luật pháp và thực tiễn để đảm bảo các cơ hội và kết quả bình đẳng cho phụ nữ".

Tại tọa đàm, các đại biểu đã đưa ra nhiều đề xuất và khuyến nghị về tăng quyền năng cho phụ nữ nông thôn tại Việt Nam bao gồm: (1) thúc đẩy lồng ghép giới vào tất cả quá trình hoạch định, ra quyết định, xây dựng và thực hiện chính sách; (2) tạo môi trường thuận lợi cho phụ nữ và trẻ em gái ở nông thôn tích cực tham gia vào các quyết định, chính sách và thể chế ảnh hướng đến cuộc sống của họ; (3) tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và suy thoái môi trường bằng cách hỗ trợ phụ nữ nông thôn tiếp cận với tài chính, năng lượng bền vững, công nghệ, thông tin và an sinh xã hội; (4) nâng cao năng lực thu thập, phân tích và bổ biến dữ liệu phân tích theo giới để hỗ trợ các chính sách cho phụ nữ nông thôn và theo dõi quá trình thực hiện Các mục tiêu phát triển bền vững.

Kết quả trao đổi thảo luận của Tọa đàm sẽ góp phần thúc đẩy đề xuất chính sách và lồng ghép giới trong các nỗ lực nhằm nâng cao quyền năng của phụ nữ nông thôn Việt Nam; đồng thời đóng góp vào việc thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động của Chính phủ về Chương trình nghị sự phát triển bền vững đến năm 2030. Các thông tin chia sẻ và khuyến nghị tại cuộc tòa đàm sẽ đóng góp vào báo cáo của Việt Nam tại Khóa họp lần thứ 62 của Ủy ban địa vị phụ nữ được Liên Hợp Quốc tổ chức vào trung tuần tháng 3 tại New York, Mỹ.